Bên cạnh bóng đá thì bóng chuyền cũng là một loại hình giải trí hết sức thú vị. Bộ môn thể thao gây sức hút bởi những trận đấu kịch tính. Tuyển thủ tham gia có cơ hội rèn luyện sức khỏe và tinh thần thi đấu chuyên nghiệp. Từ đó mà nhiều người muốn tìm hiểu bóng chuyền là gì và luật chơi như thế nào? Bài viết dưới đây sẽ cung cấp các thông tin hữu ích mà bạn nên nắm bắt.
Bóng chuyền là gì?
Đến với câu hỏi đầu tiên cũng là thắc mắc chung của nhiều anh em. Bóng chuyền là gì? Bộ môn thể thao Olympic được tổ chức thông qua các quy định cơ bản. Trận đấu diễn ra khi có sự tham gia của 2 đội tuyển. Giữa sân thi đấu xuất hiện một tấm lưới biểu thị thử thách mà từng tuyển thủ cần vượt qua.
Tuyển thủ thi đấu bóng chuyền hướng đến mục tiêu ghi điểm. Cơ sở xác định điểm dựa trên hoạt động đưa trái bóng chạm sân đối phương. Cả 2 đội tuyển đều có quyền phát bóng, chuyền bóng, giữ bóng để tạo chiến thuật. Đội nào ghi nhận số điểm cao nhất trong thời gian quy định sẽ giành chiến thắng.
Để hiểu về cách chơi bóng chuyền là gì thì bạn nên nghiên cứu bộ luật thi đấu do Liên đoàn bóng chuyền thế giới - FIVB tổ chức. Nguyên tắc diễn ra trận đấu dưới hình thức đối kháng của 2 đội. Mỗi đội tuyển tham gia có sự góp mặt của 6 thành viên. Trong trận đấu bóng chuyền sử dụng sân thi và quả bóng chuyên dụng.
Lịch sử hình thành bộ môn bóng chuyền
Xác định nguồn gốc hình thành trò chơi bóng chuyền sẽ là những thông tin thú vị mà bạn nên biết. Theo nhiều nguồn tài liệu cho thấy lĩnh vực bóng chuyền đầu tiên ra đời dưới cái tên “Mintonette”. Mục tiêu tổ chức trò chơi này không giới hạn số lượng thành viên. Người tham gia có thể chơi trong nhà dưới hình thức ném bóng.
Đây chính là bộ môn thể thao được một giáo viên dạy giáo dục thể chất tên William G.Morgan sáng tạo. Thời điểm ghi nhận sự xuất hiện của trò chơi này rơi vào năm 1895 tại Holyoke, Massachusetts, Hoa Kỳ. Trường quốc tế đào tạo YMCA (Springfield College) chính là nơi giáo viên này làm việc.
Alfred Halstead đã trực tiếp quan sát trò chơi Mintonette tại trường trong sự kiện biểu diễn thể thao vào năm 1896. Sau đó, bộ môn nhanh chóng được lan tỏa và nhiều người biết đến. Tên gọi chính thức của trò chơi bóng chuyền - Volleyball xuất hiện. Cái tên này được đặt theo kỹ thuật phát âm từ ““volleying nature” do Alfred Halstead chú ý.
Hoa Kỳ được xem là quốc gia đầu tiên công nhận bóng chuyền như một bộ môn thể thao chính thức. Tiếp đó vào năm 1900, liên đoàn thể thao Canada cũng đưa ra quyết định này. Hiệp hội Fédération Internationale de Volleyball (FIVB) chính thức được thành lập vào năm 1947. Từ giai đoạn 1949 - 1952 là thời kỳ tổ chức các giải vô địch bóng chuyền quốc tế lần đầu tiên.
Luật chơi cơ bản của bóng chuyền là gì?
Để tham gia bóng chuyền một cách thuận lợi thì bạn cần hiểu về những quy định cần thiết. Trong đó bao gồm cách phát bóng, cách chơi bóng và tiêu chuẩn về sân thi đấu.
Quy định về sân bóng chuyền
Trận đấu bóng chuyền được ghi nhận kết quả khi các đội tuyển tham gia trên sân chuyên dụng. Loại sân này mang kiểu dáng hình chữ nhật với kích thước cơ bản. Trong đó bao gồm các thông số như: Chiều dài: 18m (59 feet); Chiều rộng: 9m (29.5 feet). Toàn bộ sân thi đấu sẽ được chia thành 2 phần bằng nhau. Diện tích mỗi phần tương đương 9m × 9m và được ngăn cách bởi một chiếc lưới giữa sân.
Lưới và quả bóng là những vật dụng không thể thiếu trong quá trình thi đấu bóng chuyền. Nguyên tắc sử dụng lưới trong một trận đấu chuyên nghiệp có kích thước phù hợp. Quy định về kích cỡ lưới bao gồm: Rộng: 1m (40inch); mép trên cao: 2,43m (7 feet 11 5/8 inches) đối với nam và 2,24m (7 feet 4 1/8 inches) đối với nữ.
Quả bóng chuyền có kiểu dáng tương tự như bóng đá nhưng được làm từ chất liệu khác. Cách sản xuất quả bóng cần đáp ứng điều kiện tầng trong không gian. Trên sân bóng chuyền là một mặt phẳng mang đặc điểm cứng. Tuyển thủ có thể tham gia trên sàn gỗ hoặc thảm bóng chuyền Vinyl tùy vào từng giải đấu.
Quy định về tiêu chuẩn quả bóng chuyền
Theo tiêu chuẩn của Liên đoàn bóng chuyền thế giới thì quả được sử dụng cần có những tiêu chuẩn riêng. Về chất liệu, bóng được làm từ da thật hoặc da nhân tạo. Bên trong quả bóng chứa khí nén hỗ trợ quá trình đánh bóng. Kích thước quả bóng đạt 60 đến 67cm. Trọng lượng cơ bản đạt 260 đến 280g. Quy định về áp lực bên trong quả bóng đạt 3 – 3.25N/cm2.
Luật phát bóng
Luật chơi bóng chuyền là gì? Quá trình phát bóng chuẩn xác sẽ đưa quả bóng rời tay. Tay còn lại trực tiếp đánh vào quả bóng qua sân đối thủ. Trong cú phát bóng đầu tiên cần vượt qua lưới với giới hạn về phần cột theo chiều cao cụ thể. Một quả bóng chuẩn xác cần tới sân đối thủ mà không chạm lưới. Người phát bóng chạm lưới được coi là phạm luật và mất điểm.
Trong quá trình thi đấu thì 2 đội tuyển cần rút thăm để chọn quyền phát bóng đầu tiên. Cú phát bóng đầu tiên sẽ mang đến nhiều lợi thế cho đội tuyển. Do đó mà mỗi đội bóng đều muốn dành cơ hội đi trước khi rút thăm. Tuy nhiên, sang set tiếp theo thì quyền phát bóng phải được truyền cho đội còn lại.
Nếu tuyển thủ phát bóng thành công thì đội bóng đó sẽ nhận được một điểm cộng. Quá trình đỡ bóng từ phía đối thủ được thực hiện theo lượt xoay của kim đồng hồ. Người phát bóng cần đứng ở khu vực 1. Mỗi thành viên chỉ được phát bóng một lần và tiếp tục xoay dòng cho các thành viên còn lại.
Trong trường hợp đội tuyển phát bóng không xoay vòng được cho là vi phạm quy định. Tuyển thủ thực hiện thao tác phát bóng cần đứng trong khu vực cụ thể. Thao tác phát bóng bao gồm các hoạt động nhảy tự do và kết hợp cả chân và tay. Tuy nhiên, người chơi cần lưu ý không được giẫm vào vạch quy định.
Thời gian phát bóng diễn ra trong vòng 8 giây kể từ khi trọng tài thổi còi bắt đầu set 1. Nếu tuyển thủ phát bóng nhưng đối thủ không đập bóng thì đội phát được thực hiện lại. Toàn bộ quá trình phát bóng diễn ra theo đường bay về phía đối phương. Nếu đối thủ không đóng bóng thành công thì đội ban đầu tiếp tục phát bóng.
Cách chơi bóng
Cách chơi bóng chuyền là gì? Mỗi tuyển thủ sẽ đứng vào vị trí cố định trên sân. Trong một set sẽ có 3 lần đánh bóng mà tuyển thủ được thực hiện. Cách đánh bóng bắt đầu từ pha phát bóng và kết thúc khi quả bóng chạm sàn. Nếu một trong 2 đội mắc lỗi thì đội bóng đối phương được tính điểm. Cách xét kết quả thắng cuối cùng ghi nhận toàn bộ điểm trong các hiệp đấu. Đội nào giành nhiều điểm hơn sẽ là nhà vô địch.
Đặc điểm của các hình thức bóng chuyền
Sau khi xác định nguyên tắc chơi bóng chuyền là gì thì bạn cần nắm bắt một số hình thức cơ bản. Bộ môn thể thao sở hữu sức hút đặc biệt từ cách tham gia đa dạng. Các đặc điểm chính thông qua loại hình cá cược mà bạn nên hiểu bao gồm:
Bóng chuyền da trong nhà
Cách thức chơi bóng chuyền da được nhiều người yêu thích và trở thành loại hình phổ biến nhất. Bộ môn được tổ chức như một thể loại thi đấu chính thức tại giải Olympic quốc tế. Trong quá trình triển khai trận đấu, mỗi đội bóng gồm 6 thành viên sẽ tham gia. Từng thành viên đều có vị trí phù hợp và một người gọi là Libero.
Một trận đấu bóng chuyền ra trong nhà sẽ diễn ra sau 5 set. Kết quả ghi nhận độ chiến thắng nếu đánh bại đối thủ 3/5 set đấu. Đây là loại hình bóng chuyền đơn giản nhất trong thời điểm hiện. Người theo dõi có thể chiêm ngưỡng rất nhiều màn đấu kịch tính thông qua bộ môn này.
Bóng chuyền bãi biển
Phương thức tổ chức các giải đấu bóng chuyền bãi biển có nhiều điểm tương đồng với bóng chuyền truyền thống. Điểm khác biệt nằm ở số lượng thành viên tham gia trong mũi đội bóng. Quá trình 2 đội đối đầu nhau là sự cọ xát của 2 thành viên trong một đội. Ngoài ra, các quy định chơi bóng chuyền bãi biển đều tuân thủ nguyên tắc gốc.
Kỹ thuật thi đấu bóng chuyền bãi biển được đánh giá khá khó bởi địa hình sân cát. Tuy nhiên, bộ môn này vẫn được công nhận là một thể loại thi đấu trực tiếp tại thế vận hội. Mỗi đội tuyển cần tham gia 3 set thi đấu. Đội bóng có kết quả chiến thắng trong 2 set đấu sẽ giành kết quả chung cuộc.
Bóng chuyền hơi
Loại hình cuối cùng được nhắc đến trong bộ môn bóng chuyền là gì? Với tên gọi bóng chuyền hơi đã khiến nhiều bạn không khỏi tò mò. Trò chơi này được tổ chức khá phổ biến trên thị trường Việt Nam. Đối tượng tham gia chủ yếu là các tuyển thủ nữ, đặc biệt với độ tuổi trung niên trở lên.
Hình thức thi đấu bóng chuyền hơi được tổ chức theo mô hình đối kháng giữa 2 đội. Mỗi đội có 5 thành viên cùng tham gia 3 set đấu. Tương tự như cách thi đấu bóng chuyền trên bãi biển, đội chiến thắng cần đạt kết quả đánh bại đối thủ 2/3 set. Trò chơi khá thú vị và sẽ giúp người tham gia nâng cao sức khỏe.
Các vị trí trên sân bóng chuyền
Nguyên tắc chơi bóng chuyền được chia thành nhiều vị trí khác nhau. Người tham gia cần hiểu về đặc điểm và cách ứng dụng của mỗi vị trí.
- Vị trí chuyền 2: Thực hiện nhiệm vụ điều phối và tấn công cho cả đội bóng. Tuyển thủ đứng tại vị trí này cần chạm bóng lần thứ 2 để đồng đội ghi bàn.
- Vị trí Libero: Tuyển thủ đứng tại vị trí này được gọi là chuyên gia phòng ngự. Nhiệm vụ của Libero cần cứu bóng trong những trường hợp suýt thua.
- Vị trí chủ công: Nắm Giữ vị trí này thì tuyển thủ cần thực hiện các đòn đánh bất ngờ. Quá trình đánh có lực vừa phải nhằm tạo ra các đợt tấn công về phía đối thủ.
- Vị trí phủ công: Đây là một vị trí vô cùng quan trọng trong đội tuyển bóng chuyền. Tuyển thủ cần đón bóng từ đồng đội và đập về phía đối phương
- Vị trí đối chuyền: Tuyển thủ áp dụng quy tắc đổi cầu trong quá trình thi đấu. Vị trí này sẽ có tác dụng cân đối đội hình.
Tổng kết
Bóng chuyền là gì? Bài viết trên cung cấp những thông tin cơ bản để giải đáp thắc mắc mà bạn muốn biết. Ngoài cách hiểu về đặc điểm của trò chơi thì bạn có thể tìm hiểu thêm các nguyên tắc quan trọng. Hàng loạt kiến thức về luật phát bóng, cách đánh bóng, hoặc từng vị trí chơi bóng đã được bật mí. Hy vọng bạn đã hiểu và có thể tận dụng những nội dung đã theo dõi trong chuyên mục Tin tức.
