Hiện nay, bên cạnh bóng đá truyền thống 11 người, các giải đấu bóng đá 5 người cũng nhận được sự hưởng ứng rất nhiệt tình. Thế nhưng, có nhiều bạn vẫn chưa nắm rõ được luật thi đấu bóng đá 5 người chuẩn FIFA. Vậy nên trong bài viết dưới đây, Bongdalu123 sẽ chia sẻ đến độc giả từ A-Z về bộ luật này nhé!
Luật thi đấu bóng đá 5 người theo tiêu chuẩn FIFA
Đối với bộ môn thể thao Vua, hình thức thi đấu bóng đá đã không còn xa lạ trên thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng. Thông thường, thi đấu bóng đá 5 người sẽ được tổ chức ở nhiều địa hình khác nhau như: Sân cỏ tự nhiên, sân cỏ nhân tạo hay sân Futsal.
Hiện nay, bóng đá 5 người cũng đã có những giải đấu chuyên nghiệp, được tổ chức định kỳ cho các đội bóng trên thế giới, ví dụ như World Cup Futsal. Vậy nên, luật thi đấu bóng đá 5 người cũng đã được ban hành, nhằm nâng cao sự chuyên nghiệp cho hình thức đá bóng này.
Dưới đây là 18 điều luật thi đấu bóng đá 5 người theo tiêu chuẩn của FIFA và VFF. Mời quý bạn đọc tham khảo.
Sân thi đấu
Luật thi đấu bóng đá 5 người dành cho sân thi đấu như sau:
Kích thước
Sân thi đấu bóng đá 5 người có hình chữ nhật với chiều dài từ 25m - 42m và chiều ngang từ 15m - 25m.
Các đường giới hạn
Các đường giới hạn trên sân bóng phải kẻ màu nổi bật, dễ nhìn (ví dụ như màu trắng) với bề rộng là 8cm. Ở đường kẻ ngang giữa sân phải có điểm chấm được gọi là tâm sân, cùng với đó là vòng tròn giao bóng có bán kích 3m.
Phạm vi phạt đền
Từ đường biên ngang, lấy chân 2 cột dọc cầu môn để làm tâm kẻ vào trong sân 1/4 đường tròn bán kính 6m. Sau đó nối điểm cuối của 2 cung 1/4 đường tròn được đoạn thẳng dài 3,16m song song với đường biên ngang và cách biên ngang 6m. Khu vực trong giới hạn này được gọi là khu phạt đền, và các đường giới hạn gọi là đường 6m.
Trên sân bóng đá 5 người, có 2 điểm phạt đền để các cầu thủ lựa chọn:
- Điểm phạt đền thứ nhất nằm trên đường 6m và ở giữa đoạn thẳng 3,16m
- Điểm phạt đền thứ 2 nằm trên đường thẳng góc với biên ngang. ở vị trí cách biên ngang 10m.
Cung đá phạt góc
Ở giao điểm của biên ngang và biên dọc tại góc sân, kẻ phía trong sân 1/4 một đường tròn có bán kính 25cm. Đây cũng là vị trí đặt bóng khi cầu thủ đá quả phạt góc.
Khu vực thay người
Trên đường biên dọc, khu vực đổi cầu thủ dự bị của mỗi đội bóng sẽ có độ dài 5m, cách đường giới hạn nửa sân 5m. Khi tiến hành thay người, các cầu thủ phải ra vào đúng khu vực dành riêng của đội mình.
Bóng
- Theo luật thi đấu bóng đá 5 người, bóng phải có hình tròn, chất liệu vỏ ngoài bằng da hoặc một số chất liệu khác được công nhận.
- Áp suất của bóng: Từ 400 - 600 gr/cm2 .
- Chu vi của quả bóng tối đa là 64cm và tối thiểu là 62cm. Trọng lượng của quả bóng lúc bắt đầu trận đấu không được nhẹ hơn 400g và nặng hơn 440g.
- Quyền thay đổi bóng trong trận đấu chỉ dành riêng cho trọng tài chính.
Số lượng cầu thủ
- Đúng với tên gọi, mỗi đội có tối đa là 5 cầu thủ được thi đấu trên sân, trong đó đã bao gồm 1 thủ môn.
- Tối đa số lượng cầu thủ dự bị được cho phép theo luật thi đấu bóng đá 5 người là 7 người.
- Số lần thay đổi cầu thủ dự bị trong một trận đấu sẽ không hạn chế và tiến hành ngay cả khi bóng ngoài cuộc hoặc trong cuộc. Cầu thủ từng thay ra sân vẫn có thể quay trở lại sân lần nữa.
- Việc thay cầu thủ dự bị phải được thực hiện trong đúng phạm vi khu vực thay người của đội mình. Cầu thủ vào sân phải đợi đồng đội ra sân hoàn toàn mới được vào sân.
- Vị trí thủ môn nếu muốn thay cầu thủ phải báo trước với trọng tài. Đồng thời tiến hành thay trang phục trong lúc trận đấu tạm dừng.
Trang phục cầu thủ
Trong luật thi đấu bóng đá 5 người, trang phục của cầu thủ cũng cần đảm bảo đúng với quy định:
- Cầu thủ khi ra sân không được mang đồ vật gây nguy hiểm đến đối phương và bản thân.
- Chỉ dùng giày với chất liệu da mềm, vải với đế cao su mềm.
- Các cầu thủ trong đội phải có số áo khác nhau. Màu áo của 2 đội thi đấu phải khác nhau và khác với trọng tài.
Trọng tài chính
- Quy định mới nhất của luật thi đấu bóng đá 5 người, trọng tài chính có quyền xử phạt tất cả các lỗi vi phạm, kể cả trong lúc bóng ngoài cuộc hoặc trận đấu đang tạm dừng.
- Trọng tài có quyền dừng trận đấu nếu có sự cố về khán giả hoặc những lý do đặc biệt khác.
- Trọng tài được quyền cảnh báo người có hành vi khiếm nhã, tước quyền thi đấu nếu có bất kỳ cầu thủ nào có hành vi bạo lực, phạm lỗi thô bạo hoặc sử dụng ngôn từ thô tục.
- Ghi nhận tất cả diễn biến cả trước, trong và sau trận đấu.
Trọng tài thứ 2
Trong các trận đấu bóng đá, đều sẽ có trọng tài thứ 2 hoạt động ở phía đối diện với trọng tài chính và có nhiệm vụ sau:
- Trận đấu không có trọng tài thứ 3 và thư ký bấm giờ, thì trọng tài thứ 3 sẽ chịu trách nhiệm trong việc theo dõi thời gian 2 phút phạt dành cho đội bóng có cầu thủ vừa bị tước quyền thi đấu.
- Theo dõi việc thay đổi cầu thủ có đúng với quy định đã được ban hành của luật thi đấu bóng đá 5 người hay không.
- Theo dõi thời gian các đội hội ý trong 1 phút.
Thư ký bấm giờ và trọng tài thứ 3
Ở những trận đấu quốc tế lớn, thường sẽ có thư ký bấm giờ hoạt động với trọng tài thứ 3.
Thời gian thi đấu
- Một trận thi đấu bóng đá 5 người sẽ bao gồm 2 hiệp, mỗi hiệp có thời gian 20 phút do thư ký bấm giờ chịu trách nhiệm.
- Trong 2 hiệp, mỗi đội sẽ được quyền hội ý 1 lần với thời gian 1 phút và sau đó các cầu thủ phải tập trung ở trong sân.
- Thời gian nghỉ giữa 2 hiệp không được quá 15 phút.
Bắt đầu và bắt đầu lại trận đấu
Bắt đầu trận đấu
Trước khi bắt đầu trận đấu, việc chọn sân hay đá quả giao bóng phải được xác định bằng cách tung đồng tiền. Đội giành được quyền ưu tiên sẽ được đá giao bóng hoặc chọn sân trước.
Sau khi trọng tài chính tiến hành để bắt đầu trận đấu, cầu thủ đội giao bóng sẽ đá quả bóng ở điểm trung tâm sang phần sân của đối thủ. Tất cả cầu thủ phải đứng trên nửa sân của đội nhà, còn các cầu thủ đội không phải giao bóng sẽ đứng cách xa bóng tối thiểu 3m. Bóng trong cuộc sau khi đã được đá và di chuyển. Cầu thủ đá quả giao bóng không được chạm bóng lần thứ 2 nếu bóng chưa chạm hoặc đá bởi cầu thủ khác.
Sau mỗi bàn thắng, trận đấu sẽ được tiếp tục bằng quả giao bóng theo quy định nói trên. Đội mới thua nhận được quyền giao bóng.
Bắt đầu hiệp 2, 2 đội đổi sân và đội không được giao bóng ở hiệp 1 được quyền giao bóng ở hiệp 2.
Bắt đầu lại trận đấu
Sau lúc tạm dừng trận đấu vì bất kỳ lý do gì không ghi trong luật thi đấu bóng đá 5 người và lúc đó bóng chưa vượt khỏi các đường giới hạn, thì trận đấu được tiếp tục bằng quả thả bóng chạm đất do một trong hai trọng tài thực hiện tại điểm bóng dừng. Nếu lúc đó, bóng dừng ở khu phạt đền, thì quả thả bóng chạm đất sẽ được thực hiện trên vạch 6m gần vị trí bóng dừng nhất.
Bóng được tính là trong cuộc sau khi chạm mặt sân. Tuy nhiên bóng được thả xuống nếu vượt ra ngoài biên dọc hoặc biên ngang trước khi cầu thủ chạm bóng, trọng tài cho thực hiện lại. Không cầu thủ nào được đá bóng khi bóng chưa chạm mặt sân. Nếu vi phạm trọng tài sẽ thực hiện lại quả thả bóng chạm đất.
Bóng trong cuộc và bóng ngoài cuộc
Kể từ khi bắt đầu trận đấu cho đến khi kết thúc, các trường hợp được tính là bóng trong cuộc như sau:
- Bóng bật từ xà ngang, cột dọc của khung cầu môn vào trong sân.
- Bóng bật vào sân từ trọng tài chính hoặc trọng tài thứ 2 đứng trong sân.
- Trường hợp được tính bóng ngoài cuộc là:
- Khi bóng đã vượt hẳn ra khỏi biên ngang hoặc biên dọc dù ở trong không gian hay trên sân.
- Sau tiếng còi dừng của trọng tài.
Bàn thắng hợp lệ
Một bàn thắng được công nhận hợp là khi quả bóng đó đã hoàn toàn vượt khỏi biên ngang giữa 2 cột và bên dưới xà ngang của cầu môn, trừ trường hợp:
- Quả bóng do cầu thủ dùng cánh tay hoặc tay để ôm, đấm hoặc ném vào cầu môn.
- Những trường hợp đặc biệt do luật quy định.
- Kết thúc trận đấu, đội ghi được nhiều bàn thắng hơn sẽ chiến thắng. Nếu 2 đội có số điểm bằng nhau hoặc chưa ghi được bàn thắng thì trận đấu sẽ được xem là hòa.
Lỗi và hành vi thiếu đạo đức
Những hành vi phạm lỗi trực tiếp thì sẽ phải chịu 1 quả phạt ở ngay nơi mình phạm lỗi. Cầu thủ được tính là phạm lỗi khi mắc phải 6 trường hợp dưới đây theo luật thi đấu bóng đá 5 người:
- Ngáng hoặc đá chân đối phương
- Chèn đối phương bằng vai hoặc nhảy vào người
- Xô đẩy hoặc đánh đối phương
- Nhổ nước bọt vào đối phương
- Xoạc bóng khi bóng trong hoặc ngoài tầm khống chế của đối phương. Trừ thủ môn trong khu phạt đền của đội mình nhưng động tác không được thô bạo
- Cố tình dùng tay chơi bóng như: Đấm bóng, ôm bóng, ném bóng bằng tay
Những quả phạt
Trong luật thi đấu bóng đá 5 người, có loại quả phạt là trực tiếp và gián tiếp.
- Trực tiếp: Bàn thắng được công nhận nếu quả bóng bay trực tiếp vào cầu môn của đối phương
- Gián tiếp: Bàn thắng sẽ được công nhận nếu trước khi vào cầu môn, bóng đã được đá hoặc chạm bởi 1 cầu thủ khác
- Khi thực hiện quả phạt, các cầu thủ đối phương phải đứng cách bóng tối thiểu là 5m. Trường hợp cầu thủ đối phương xông vào hoặc đứng không đủ cự ly 5m trước khi đá phạt thì trọng tài phải cho thực hiện lại
- Bóng phải để chết khi tiến hành thực hiện quả phạt và cầu thủ vừa đá phạt không được chạm bóng lần 2 khi bóng được đá hoặc chạm bởi 1 cầu thủ khác
- Nếu một đội thực hiện đá phạt hơn 4 giây thì trọng tài cho đội còn lại được đá quả phạt gián tiếp đó
Lỗi tổng hợp
- Những quả phạt lỗi tổng hợp trực tiếp vào cầu môn được công nhận bàn thắng.
- Trong 5 lỗi tổng hợp đầu tiên của mỗi đội ở mỗi hiệp khi thực hiện quả phạt, đối phương được quyền làm hàng rào đứng cách bóng tối thiểu 5m. Bắt đầu từ lỗi tổng hợp thứ 6 trở đi, đối thủ không được quyền làm hàng rào khi thực hiện quả phạt
- Cầu thủ thực hiện quả phạt phải đá bóng để ghi bàn chứ không được chuyền bóng cho các cầu thủ khác trên sân
- Nếu trận đấu có 2 hiệp phụ, những lỗi tổng hợp của hiệp 2 vẫn còn giá trị trong 2 hiệp phụ
Phạt đền
- Khi có quả phạt đền ở phút cuối của hiệp chính, hiệp phụ thì phải bù thêm thời gian để cầu thủ thực hiện xong quả phạt đền.
- Vị trí đặt bóng được đặt tại điểm phạt đền thứ 1 và ai sút được phải thông báo
Thủ môn đội bị phạt phải đứng trên đường cầu môn giữa 2 cột dọc, mặt đối diện với cầu thủ đá phạt. Các cầu thủ khác thì đứng ngoài khu phạt đền và phía sau điểm phạt đền cách tối thiểu 5m.
Đá biên
Khi bóng hết biên dọc mà trúng cầu thủ của đội này thì đội không chạm bóng cuối cùng được đá biên về bất kỳ hướng nào. Lúc thực hiện, cầu thủ có thể đứng hẳn ngoài sân hoặc giẫm 1 phần chân lên đường biên dọc. Bóng phải đứng im ở đường biên dọc và được coi là trong cuộc ngay khi được đá khỏi chân cầu thủ.
- Cầu thủ đá biên không được chạm bóng lần 2 nếu bóng chưa được đá hoặc chạm bởi cầu thủ khác. Nếu vi phạm sẽ bị phạt quả gián tiếp tại nơi phạm lỗi
- Các cầu thủ đối phương phải đứng cách bóng tối thiểu 5m
- Đá biên trực tiếp vào cầu môn thì sẽ không được công nhận là bàn thắng
Quả ném phát bóng
Nếu bóng đụng trúng đối phương hết biên ngang thì thủ môn có thể dùng tay để ném phát bóng trực tiếp sang sân đối phương. Các cầu thủ đội đối phương phải đứng bên ngoài khu phạt đền cho đến khi thủ môn ném phát bóng.
- Bóng được ném trực tiếp vào cầu môn của đối phương thì không được công nhận
- Nếu thủ thành sau khi phát bóng ngoài khu vực phạt đền mà lại chạm bóng lần thứ 2 trước khi một cầu thủ khác chạm bóng thì đội đối phương được hưởng quả phạt gián tiếp tại chỗ phạm lỗi
- Thủ môn phát bóng xong mà nhận lại bóng từ đồng đội chuyển về thì đối thủ được phạt gián tiếp trên vạch 6m gần chỗ phạm lỗi nhất.
Quả phạt góc
Khi bóng hết biên ngang mà trúng cầu thủ đội đối phương, đội còn lại sẽ được một quả đá phạt góc. Khi tiến hành đá phạt góc, phải đặt bóng đúng trong cung phạt góc, cầu thủ đội phòng ngự thì đứng cách bóng 5m cho đến khi đối phương thực hiện đá phạt góc.
- Nếu cầu thủ thực hiện đá góc chạm bóng 2 lần thì cho đối phương hưởng quả phạt gián tiếp tại chỗ.
- Khi đá góc không được quá 4 giây khi bóng đã được đặt xuống vị trí đá góc.
Lời kết
Bên trên là những thông tin chi tiết về luật thi đấu bóng đá 5 người theo tiêu chuẩn chuyên nghiệp của FIFA và VFF. Hy vọng những thông tin chúng tôi mang đến sẽ giúp bạn có thêm kiến thức hữu ích về luật 5 người, đồng thời thực hiện thật hiệu quả bộ luật này trong quá trình thi đấu.
Ngoài ra, nếu bạn muốn cập nhật tỷ số các trận đấu trên thế giới một cách ngắn gọn, chính xác và nhanh chóng, đừng ngần ngại mà truy cập chuyên trang Bongdalu VIP để theo dõi nhé.