Phóng lao là một trong những bộ môn thể thao sở hữu bề dày lịch sử lớn nhất mọi thời đại. Vậy đây là môn thể thao như thế nào? Có đặc điểm gì khiến bộ môn này được rất nhiều người quan tâm? Cùng tìm hiểu trong bài viết tại Bongdalu123.
Nguồn gốc hình thành môn phóng lao
Từ thuở sơ khai của loài người, cây lao, cây giáo đã là một công cụ để con người phục vụ mục đích săn bắt, hái lượm. Trong các trận chiến, binh lính sử dụng thứ vũ khí này để tiêu diệt kẻ thù. Trải qua sự phát triển của thời đại, việc sử dụng lao đã được nâng cấp trở thành một bộ môn thể thao như ngày nay và được phổ biến khá rộng rãi trên thế giới.
Phóng lao là một môn thể thao sử dụng tay không với một lực đối đa để phi lao tại một khu vực đánh dấu quy định. Với khoảng cách ném càng xa thì điểm mà từng vận động viên nhận được sẽ càng cao và ngược lại. Cho tới thời điểm hiện tại, môn thể thao này đã được áp dụng cho cả nam lẫn nữ và trở thành một trong những môn thể thao được theo dõi đông đảo.
Vào năm 708 TCN, bộ môn ném lao đã được thêm vào thế vận hội Olympic thời cổ đại. Thế vận hội bao gồm 2 sự kiện chính, một sự kiện về thi đấu điền kinh và sự kiện khác dành cho khả năng ngắm trúng mục tiêu. Đây cũng chính là lý do khiến ném lao được thêm vào danh sách những môn thể thao thi đấu trong thế vận hội.
Cho tới đầu những năm 1873, môn ném lao vào mục tiêu đã trở thành xu hướng tại Thụy Điển và Đức. Đặc biệt là tại Thụy Điển, các cây sào đã được gia tăng về kích thước và dần phát triển thành bộ môn phóng lao như thời điểm hiện tại. Theo đó, các quy tắc về luật cơ bản trong ném lao cũng dần được phát triển trong những thập kỷ tiếp theo.
Ném lao đã trở thành một trong những môn thể thao phối hợp có tính hấp dẫn cao, kể từ khi thể thao phối hợp ra đời vào đầu những năm 1910.
Sức phổ biến của bộ môn ném lao
Ném lao được coi là bộ môn phổ biến và một trong những thành phần vô cùng quan trọng trong lĩnh vực điền kinh. Kể từ năm 1932, môn thể thao ngày càng được biết đến nhiều hơn, kéo theo nhu cầu chơi và theo dõi trò chơi này của nhiều khán giả đã tăng dần lên theo cấp số nhân.
Đặc biệt hơn, các quốc gia tại châu Á và châu Âu đã tham gia vào trò chơi này. Một số quốc gia điển hình trong số đó có thể liệt kê như sau: Ấn Độ, Hàn Quốc, Ả Rập, Uzbekistan, Trung Quốc, Nhật Bản.
Tại Á vận hội năm 2014, vận động viên Zhao Qinggang đến từ Trung Quốc đã xuất sắc giành được tấm huy chương vàng tại hạng mục nam, đồng thời vận động viên Zhang Li cũng giành được danh hiệu huy chương vàng ở hạng mục nữ. Ngoài ra, có rất nhiều các quốc gia châu Á khác cũng thể hiện tài năng trong bộ môn này
Một số quốc gia nổi bật như Na Uy, Hy Lạp, Phần Lan,... đang thể hiện sức thống trị của mình trong các cuộc thi với phong độ thi đấu cực kỳ tốt. Tại Thế vận Hội mùa hè năm 2012, Keshorn Walcott cùng Trinidad và Tobago đã giành được huy chương vàng tại hạng mục ném lao của nam giới, song song với đó, vận động viên Barbora Spotakova cũng giành được tấm vé vô địch ở hạng mục của nữ.
Luật thi đấu phóng lao cơ bản
Trong luật thi đấu ném lao cơ bản, sẽ có một số quy định về tiêu chuẩn thi đấu đối với quy mô, dụng cụ cũng như các vận động viên. Tất cả các thông tin này được thể hiện cụ thể hơn dưới đây:
Kích thước cây lao
Nhắc tới một số quy định cụ thể về hình dạng kích thước của cây lao mà vận động viên sử dụng khi thi đấu, tất cả đều được tuân theo quy định của Liên đoàn Điền kinh Quốc tế IAAF.
Đối với tiêu chuẩn thi đấu quốc tế tại hạng mục nam, cây lao được sử dụng có chiều dài từ 2.6 - 2.7m, có trọng lượng khoảng 800g. Còn đối với hạng mục của nữ, cây lao sẽ có chiều dài từ 2.2 - 2.3m, nặng khoảng 600g. Cây lao có báng, được thiết kế với chiều dài 150mm, được gắn tại trọng tâm của lao và làm bằng dây. Phần báng cách mũi lao từ 0.9 - 1.06m đối với hạng mục thi đấu của nam, còn đối với hạng mục thi đấu nữ, phần báng cách mũi lao từ 0.8 - 0.92m.
Quy định đường băng thi đấu
Thay vì bị giới hạn trong một vòng tròn giống như trước kia, những vận động viên ném lao được thi đấu trên một đường băng rộng 4 mét, chiều dài ít tối thiểu 30m. Cuối đường băng là một cung ném có bán kính 8m để đo lực ném của họ. Trên đường băng, các vận động viên sẽ tận dụng khoảng cách này để chạy lấy đà.
Theo quy định, các vận động viên không được phép rời khỏi đường băng này cho tới khi cây lao tiếp đất. Việc phải dừng lại phía sau vòng cung đã giới hạn khoảng cách của vận động viên có thể chạm vạch trước khi thả tốc độ tối đa.
Cách tính điểm kỹ thuật ném lao‘
Đối với các vận động viên thi đấu ném lao, cách ném đúng kỹ thuật sẽ là cầm lao bằng một tay trên chuôi dây. Ngoài ra, các vận động viên cũng không được phép đeo băng tay và chỉ được phép dùng băng dính trên các ngón tay nếu trên tay có vết thương hở. Các quy tắc trong luật thi đấu cũng cho phép vận động viên có thể thoa bột lên tay.
Kỹ thuật ném lao được tính điểm cụ thể là phải rơi vào trong khu vực ghi điểm. Khu vực tính điểm khi thi đấu là phần sân hình rẻ quạt kéo dài ra hai đầu của đường phạm lỗi hình vòm. Cây lao khi được các vận động viên ném đi không được rơi vào các vị trí đánh dấu trước đó. Đầu cây lao cần được chạm đất trước nếu không cú ném lao này sẽ được tính là phạm lỗi.
Khi phóng lao, cây lao cần được phóng ngang qua vai, vận động viên cũng không được quay lưng lại khu vực ném trong khi cây lao đang bay trên không trung.
Quy định về nhóm tuổi và hạng cân thi đấu
Đối với nhóm tuổi và hạng cân thi đấu trong bộ môn ném lao sẽ được quy định cụ thể như sau:
- Nhóm tuổi U13: Hạng cân đối với nam và nữ bằng nhau và bằng 400g
- Nhóm tuổi U15: Hạng cân đối với nam là 600g và nữ là 500g.
- Nhóm tuổi U18: Hạng cân với nam là 700g, nữ là 500g.
- Nhóm tuổi U20: Hạng cân đối với nam là 800g, nữ là 600g
- Nhóm tuổi 35-49: Hạng cân đối với nam là 800g, nữ là 600g
- Nhóm tuổi 50-74: Hạng cân đối với nữ là 500g
- Nhóm tuổi 50-59, hạng cân đối với nam là 700g
- Nhóm tuổi 60-69, hạng cân đối với nam là 600g
- Nhóm tuổi 70-79, hạng cân đối với nam là 500g
- Nhóm tuổi 75 trở lên, hạng cân đối với nữ là 400g
- Nhóm tuổi từ 80 trở lên, hạng cân đối với nam là 400g
Các giai đoạn trong kỹ thuật ném lao
Cũng giống như đa phần các môn thể thao điền kinh và phối hợp khác, kỹ thuật phóng lao sẽ bao gồm các giai đoạn cụ thể như sau:
Giai đoạn 1: Chuẩn bị
Giai đoạn đầu tiên khi thực hiện kỹ thuật ném lao hoặc bất cứ môn điền kinh nào khác đó chính là giai đoạn chuẩn bị. Khi vào tư thế chuẩn bị, vận động viên giơ tay cầm lao cao hơn đầu, đặt nó song song với mặt đất, hai chân đặt gần nhau và gần hướng ném
Giai đoạn 2: Chạy đà
Chân thuận lúc này có thể đặt ở phía trước, vận động viên vẫn giữ nguyên tư thế cầm lao cao hơn đầu. Chân thuận đặt lên phía trước và bắt đầu chạy với những bước chân dài để lấy đà. Cần lưu ý bước chạy lấy đà không được quá vạch phóng trên đường băng bởi lúc đó vận động viên sẽ không được tính điểm.
Giai đoạn 3: Phóng lao
Khi chạy đà tới sát vạch phóng, vận động viên sẽ tiến hành thực hiện động tác cuối cùng là phóng lao. Khi chạy lấy đà phóng lao, hãy kéo căng cánh tay cầm lao về phía sau, đảm bảo rằng lòng bàn tay luôn ở dưới ngọn lao. Tiếp theo hãy khuỵu khuỷu tay thật thấp đồng thời kéo mũi lao về phía sau cùng với vai, đồng thời giữ cho mũi lao thẳng ngang tầm mắt bạn và phải giữ càng cao càng tốt.
Những vận động viên phóng lao nổi tiếng nhất thời đại
Nhắc tới các vận động viên phóng lao nổi tiếng nhất mọi thời đại ở cả hạng mục nam và nữ, chắc chắn không thể không liệt kê những cái tên như sau:
Vận động viên ném lao nam
- Jan Zelezny: Jan Zelezny được biết tới là tay ném lao vĩ đại nhất tại mọi thời đại. Anh đã giành được rất nhiều huy chương vàng tại các giải đấu Thế vận Hội Olympic năm 1992, 1996 và 2000. Ngoài ra, anh còn sở hữu tới 3 chức vô địch thế giới.
- Steve Backley: Steve Backley là vận động viên duy nhất giành được 4 huy chương vàng tại giải vô địch châu Âu, 3 huy chương vàng môn ném lao tại Đại hội thể thao khối Thịnh Vượng chung, 1 huy chương đồng tại Thế vận hội Olympic. Ngoài ra, vận động viên tài năng này còn sở hữu hai huy chương bạc tại giải vô địch thế giới.
Vận động viên ném lao nữ
- Fatima Whitbread là một trong những vận động viên phóng lao hạng mục nữ sở hữu thành tích vô cùng xuất sắc. Cô là người đầu tiên phá vỡ kỷ lục ném lao thế giới với cú ném xa 77.44m tại vòng loại giải Vô địch châu Âu.
- Barbora Spotakova: Barbora Spotakova cũng là cái tên được nhắc tới trong danh sách này. Cô được biết tới với danh hiệu đương kim mùa giải Olympic, đồng thời cũng là người giữ kỷ lục ném lao thế giới với thành tích 72.28m, giành quyền tiến vào vòng chung kết giải IAAF Điền kinh thế giới.
Tổng kết
Trên đây là toàn bộ các thông tin mà Bongdalu123.net đã tìm hiểu được về môn thể thao phóng lao. Hy vọng rằng với những thông tin trên đây, bạn đọc đã phần nào bổ sung thêm kiến thức về môn thể thao thú vị này.
